گزارش خبرنگاران از شروع به کار مرکز پزشکی هسته ای در بیمارستان افضلی پور کرمان - مجله عکسها

به گزارش خبرنگاران، ویژگی پزشکی هسته ای در این است که توانایی ارائه دادن اطلاعات تصویری از فرایندها و عملنمودهای متابولیکی بدن را دارد در صورتی که دیگر مدالیته های تصویربرداری های پزشکی همانند مقطع نگاری رایانه ای و MRI عموماً اطلاعات ساختاری و آناتومیکال فراوری می نمایند.

نخستین آزمایش استفاده از تزریق رادیوایزوتوپ در تصویربرداری از یک انسان، توسط هرمان ال بلومگارت و سوماً وایس از دانشگاه هاروارد انجام گرفت. این آزمایش در سال 1927 و به کمک یک اتاقک ابری و رادون انجام گرفت، با وجود کوشش های فراوان، این آزمایش ها موفقیت آمیز نبودند و این محققان آزمایشگاه ملی لارنس برکلی بودند که برای نخستین بار توانستند با موفقیت از یک رادیوایزوتوپ در محیطی بالینی بهره ببرند؛ آن ها به کمک سیکلوترون معروف خود ایزوتوپ ید-131 فراوری کردند که برای پروژه های تیروئیدی بکار رفت از همین ایزوتوپ مدت کوتاهی بعد برای سرطان تیروئید و پرکاری تیروئید استفاده شد.

هل انگر در سال 1958 دوربین انگر را در دانشگاه برکلی ابداع کرد، همچنین استفاده از رادیوایزوتوپ تکنتیوم در 1964 توسط تیم متشکل از پل هارپر و نیز رابرت بک از دانشگاه شیکاگو باعث ایجاد نقطه عطفی در تاریخ فیزیک پزشکی و پزشکی هسته ای شد اما استفاده از مواد پرتوزا در پزشکی در ایران با سنجش مقدار ید رادیواکتیو در سال 1339 به وسیلهٔ یک شمارشگر گایگر در آزمایشگاه پیمان مرکزی دانشکده علوم پزشکی تهران شروع شد و در این راستا، یک کارشناس بریتانیایی به نام مالکولم کاسبرت نوکز سهم بزرگی در پیشرفت کار پزشکی هسته ای در ایران ایفا کرد. با کمک وی، دکتر نظام مافی برای اولین بار در سال 1340 با یک پویشگر تیروئید، تحقیقاتی را به انجام رسانید و پایه های پزشکی هسته ای را در ایران بنا نهاد.

در این میان، از زمان تأسیس، سازمان انرژی اتمی ایران وظیفهٔ تأمین پرتوداروهای مورد احتیاج برای درمان بیماران را بر عهده داشته است.

تشخیص بیماری در پزشکی هسته ای سریعتر از رادیولوژی

دکتر محمدرضا همت پور متخصص پزشکی هسته ای به خبرنگاران می گوید: پزشکی هسته ای علم استفاده از مواد رادیواکتیو به صورت چشمه باز در پزشکی است.

وی تشخیص و درمان را شاخه های پزشکی هسته ای دانست و اعلام کرد: در حال حاضر پزشکی هسته ای کرمان در بخش تشخیصی است و مراحل درمان و بستری در فاز بعدی راه اندازی خواهد شد.

متخصص پزشکی هسته ای در پاسخ به این سوال که چه بیمارانی می توانند به وسیله پزشکی هسته ای درمان شوند؟ اظهار کرد: همه ارگان ها و سیستم های بدن به شکلی در بخش پزشکی هسته ای مورد مطالعه قرار می گیرند اما شایعه ترین مواردی که با پزشکی هسته ای مطالعه می شوند شامل؛ قلب، استخوان، کلیه، تیروئد، پاراتیروئید، دستگاه گوارش و مغز هستند.

مسئول فنی بخش پزشکی هسته ای مرکز جامع پرتو درمانی و پزشکی هسته ای کرمان با اشاره به بیمارانی که امروز به وی مراجعه نموده اند، اظهار کرد: امروز دو مورد تنگی نفس که پزشک معالج برای آنکه بداند لخته خون در ریه ها ایجاد نشده، به منظور اسکن ریه و همچنین تعدادی بیمار سرطانی برای اسکن استخوان به این مرکز ارجاع داده شده اند.

وی از تفاوت پزشکی هسته ای با سایر درمان های مشابه سخن به میان آورد و عنوان نمود: در رادیولوژی یک آنالیز ساختار شناس و آناتومیک صورت می گیرد اما در پزشکی هسته ای فیزیولوژی (عملکرد) آنالیز می گردد و شاید برجستگی پزشکی هسته ای به همین دلیل باشد زیرا برای آنکه یک تغییر فیزیولوژی به ساختار برسد مدت زمان زیادی بگذرد و بیماری پیشرفت کند لذا تشخیص در پزشکی هسته ای جلوتر از رادیولوژی است اما استثنائاتی وجود دارد.

پزشکی هسته ای و سرطان

همت پور با تاکید برآنکه عملکرد زودتر از ساختار تشخیص داده می گردد، عنوان نمود: بیماران سرطانی عموما برای آنالیز متاستاز سرطان به سیستم اسکلت (استخوان) به ما ارجاع می شوند و در حوزه درمان نیز بعضی از سرطان ها توسط پزشکی هسته ای قابل درمان است.

وی ادامه داد: همه سرطان ها نمی توان به وسیله پزشکی هسته ای تشخیص داد اما در بحث سرطان تیروئید ما در کنار سایر آزمایشات، تشخیص می دهیم.

متخصص پزشکی هسته ای اعلام کرد: یکی از دغدغه های پزشکان این است که آیا سرطان در سایر نقاط بدن بیمار منتشر شده است یا خیر، که ما با اسکن استخوان در این مورد کمک می کنیم و اگر متاستاز استخوان(سرطان به استخوان سرایت نموده باشد) به تشخیص پزشک کمک می کنیم.

وی در ارتباط با تاثیرات سوء پزشکی هسته ای بر روی بیمارن به خبرنگاران گفت: در پزشکی همیشه بین سود و زیاد انتخاب صورت می گیرد و حتی یک قرص مسکن نیز مضرات و فوایدی دارد حال پزشکی هسته ای پرتونگاری است لذا مضرات و فوایدی دارد و پزشک براساس میزان فواید و مضرات آن تصمیم می گیرد و زمانی بداند اسکن هسته ای سودش بیشتر از ضرر آن است، برای بیمار تجویز می نماید.

آیا انرژی هسته ای احتیاج پزشکی هسته ای کشور را تامین می نماید؟

مسئول فنی بخش پزشکی هسته ای مرکز جامع پرتو درمانی و پزشکی هسته ای کرمان در پاسخ به این سوال که اکنون انرژی هسته ای ایران فعال است، آیا احتیاجهای شما را پاسخ می دهد یا اینکه شما همه تجهیزات و داروهای مورد احتیاج خود را از خارج از کشور وارد می کنید؟ به خبرنگاران گفت: ارتباط ما با شرکت هایی است که به نوعی با انرژی هسته ای در ارتباط هستند، اما ید درمانی در دوران اول تحریم ها (هنوز غنی سازی 20 درصد نداشتیم) به سختی تامین می شد و مدتی بیماران ما بدون دارو بودند و این موضوع دلیلی شد که غنی سازی 20 درصد انجام و این دارو در داخل کشور فراوری گردد و پس از آن دیگر ما را در این مورد (ید درمانی) تحریم نکردند.

وی اضافه نمود: تصور می کنم بیشتر احتیاج کشور وارد می گردد اما زمانی که احتیاج پیدا کنیم در داخل امکان فراوری داروها و تجهیزات مرتبط با پزشکی هسته ای وجود دارد.

این متخصص پزشکی هسته ای اظهار کرد: تمایل به سمت روش های کمتر تهاجمی به صورت عمومی در حال رخ دادن است و حدودا در حال حاضر 5 درصد به این سمت گام برداشته شده است اما گاهی چاره ای جزء روش های تهاجمی(مثلا عمل جراحی و ...) وجود ندارد.

دستگاه پرتو درمانی کرمان در کشور بی نظیر است

ایمان مهدیان مدیرعامل شرکت پیشرو طب کریمان نیز به خبرنگاران گفت: مرکز جامع پرتو درمانی و پزشکی هسته ای کرمان واقع در بیمارستان افضلی پور، توسط بخش خصوصی احداث شده و در این مرکز مجموعه های تشخیصی و درمانی وجود دارد.

وی عنوان نمود: یکی از روش های درمانی سرطان، پرتو درمانی است و پرتو درمانی بر پایه تکنولوژی و علم جدید است و شرکت پشرو طب که سرمایه گذار بخش خصوصی بوده که در این حوزه ورود پیدا نموده است و چون که بیش از 10 سال در کرمان هیچ تکنولوژی و دستگاه جدیدی برای درمان سرطان در بحث رادیو تراپی وجود نداشت، لذا ما پیشرفته ترین دستگاه جهان را به این استان آورده و ارائه خدمان به کرمانی ها عزیز است.

مدیرعامل شرکت پیشرو طب کریمان ادامه داد: این دستگاه دارای کمترین عارضه جانبی و بالاترین اثرپذیری در از بین بردن تومورهای سرطانی دارد و همچنین سی تی اسکن مخصوص در این مرکز داریم که با سیستم درمانی هماهنگ است لذا در ابتدا توسط اسکن مکان، اندازه و ... تومور معین نموده و سپس توسط سیستم پرتو درمانی اقدامات درمانی را شروع می کنیم.

پرتو درمانی 1500 بیمار سرطانی

وی با بیان این مطلب که بخش پرتو درمانی این مرکز حدود یک سال است که راه اندازی شده، عنوان نمود: روزی 120 مریض توسط این دستگاه پرتودرمانی می شوند و از ابتدای راه اندازی این مرکز تا کنون بالغ بر یک هزار 500 بیمار سرطانی که احتیاج به رادیوتراپی داشته با بالاترین کیفیت درمان شده اند.

مهدیان ادامه داد: بیماران ما از استان های یزد، تهران، مشهد، شیراز، سیستان و بلوچستان و ... در واقع از سراسر کشور هستند زیرا این دستگاه در سطح کشور بی نظیر بوده و همه هزینه های پرتو درمانی نز توسط بیمه پرداخت می گردد و به عبارتی پرتودرمانی کاملا رایگان است.

وی در مورد بخش پزشکی هسته ای اظهار کرد: این بخش از 7 مهرماه امسال در بیمارستان افضلی پور کرمان راه اندازی شده است و هم اکنون تنها بخش تشخیص آن فعال است و اسکن بسکمک از بخش های بدن را انجام می دهیم و بخش ید درمانی آن نیز در آینده نزدیک راه اندازی خواهد شد.

مهدیان اضافه نمود: در بخش پزشکی هسته ای چون باید رادیو دارو از انرژی اتمی خریداری کنیم لذا هزینه این دارو از بیمار گرفته می گردد اما با تعرفه دولتی این هزینه دریافت می گردد (30 درصد درمان بیمار باید پرداخت کند).

وی اعلام کرد: برای راه اندازی این دو بخش پزشکی هسته ای و رادیو تراپی حدود 50 میلیارد تومان هزینه نموده ایم.

مدیرعامل شرکت پیشرو طب کریمان با انتقاد از بیمه ها، عنوان نمود: بیمه ها در ایران بسیار ضعیف هستند و پرداخت هایی که به ما می نمایند با یک سال تعویق است و اگر بخش درمان ما پیشرفت نمی نماید یکی از علل آن بیمه ها هستند زیرا اگر پول ما را به موقع پرداخت می کرند می توانستیم بخش های دیگر درمانی نیز راه اندازی کنیم.