رابطه فشار خون و تغذیه

به گزارش مجله عکسها، خیلی وقت ها ضعف و سرگیجه در سرانجام کار روزانه ما را به شدت آزار می دهد. در اصطلاح عامیانه می گوییم که احتمالا فشارم افتاده درحالی که ممکن است این تصور اشتباه باشد و تمامی مسائل یاد شده در پی افت قند خون باشد.

رابطه فشار خون و تغذیه

رابطه فشار خون و تغذیه

نویسنده:الهه جوانپور

مصاحبه با دکتر تیرنگ نیستانی *

خیلی وقت ها ضعف و سرگیجه در انتها کار روزانه ما را به شدت آزار می دهد. در اصطلاح عامیانه می گوییم که احتمالا فشارم افتاده درحالی که ممکن است این تصور اشتباه باشد و تمامی مسائل یاد شده در پی افت قند خون باشد.

اما چطور باید این عارضه را تشخیص داد و رعایت چه نکات تغذیه ای می تواند به این مهم یاری کند؟ در این باره به سراغ دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی رفتیم و ایشان به پرسش های ما چنین پاسخ دادند:

قبل از هر چیز لطفا بفرمایید فشارخون بر چه اساسی سنجیده می شود؟ چرا فشار خون داریم و چه موقع گفته می شود که فشار خون پایین است؟

فشارخون را بر مبنای میلی متر جیوه میزان گیری می نمایند. برای فشارخون، عددی به شکل کسر بیان می شود که یکی نشان دهنده فشار حداکثر و یکی نماینده فشار حداقل است. حد وسط این دو عدد، رقمی معادل 80/120 میلی متر جیوه است.

علت فشارخون، عمدتا به پمپاژ قلب برمی شود. خونی که قلب به سرخرگ آئورت پمپ می نماید طبیعتا فشاری به جداره سرخرگ وارد می نماید که همراه با مکانیسم های دیگر باعث می شود خون داخل رگ ها جریان پیدا کند.

عددی که معمولا برای فشارخون پایین ذکر می شود 60/90 میلی متر جیوه است.

پایین آمدن فشارخون علایمی هم دارد؟

بله. اگر فشارخون به طور ناگهانی پایین بیاید علایمی دارد اما فشارخون پایین مزمن معمولا بدون علامت است. در جامعه ما بسیاری از خانم ها فشارخونی حول و حوش 60/90 دارند اما مسئله ای ندارند. اما اگر فشارخون پایین، عادی نباشد یعنی فرد فشارخون معمول اش 80/120 میلی متر جیوه باشد و ناگهان 60/90 شود، افت ناگهانی فشار با یکسری علایم بالینی همراه خواهد بود. از جمله نشانه های کاهش فشارخون می توان به ضعف، بی حالی و گیجی اشاره نمود.

چه عواملی باعث می شود فشارخون پایین بیاید؟

یکی از عوامل بارداری است. در بسیاری از خانم ها در دوران بارداری فشارخون شان پایین می آید هر چند یکی از مسائل این دوره، افزایش فشارخون است. به هر حال تغییرات فشارخون در دوران بارداری احتمال دارد. تغییرات هورمونی مانند اختلال ترشح هورمون های تیرویید، دیابت یا مصرف بعضی داروها به ویژه داروهایی که بدون تجویز مصرف می شوند، مصرف زیاد داروهای کاهنده فشارخون در افراد مبتلا به فشارخون بالا، مسائل قلبی، نارسایی قلبی، بی نظمی ضربان قلب، اختلالات عروقی و... هم می توانند سبب پایین آمدن فشارخون شوند. به طور کلی عواملی که باعث می شوند قطر رگ زیاد شود مانند عوامل هورمونی، عصبی، بیماری های کبدی، گرمازدگی و... می توانند کاهش فشارخون را در پی داشته باشند. بعضی حالات با افت ناگهانی فشارخون همراه هستند. شایع ترین علت افت ناگهانی فشارخون، خون ریزی است. عفونت های فراگیر، اسهال و استفراغ مزمن، تغییرات دمایی و بعضی آلرژی ها هم می توانند سبب افت ناگهانی فشارخون شوند. براساس علت این عارضه، درمان متفاوت خواهد بود.

آیا تغذیه در کاهش فشارخون نقشی دارد؟

افت فشارخون بی علت رخ نمی دهد و این مشکل معمولا با یک بیماری یا مصرف دارو و معمولا با تغییرات قطر رگ یا ترکیبی از آنها همراه است. افراد مبتلا به فشارخون پایین معمولا چاق و پروزن هستند و مشکل اصلی ای که بیان می نمایند این است که در طول روز مرتبا فشارشان افت می نماید و مجبور هستند تکه ای شیرینی به دهان بگذارند تا فشارشان بالا بیاید. چنین چیزی واقعیت ندارد. عللی که نام بردم تقریبا ربطی به قند ندارند. چیزی که این افراد تجربه می نمایند افت فشارخون نیست بلکه اینها تغییرات قند خون دارند و با این کار تنها مشکل وزنشان تشدید می شود. این افراد حتی به علت چربی ای که دارند معمولا فشار خون شان بالاست حتی اگر بالا نباشد خیلی پایین نیست. اگر فردی دچار این مشکل است برترین کار مراجعه به نزدیک ترین مرکز درمانی یا چک کردن فشارخون در منزل است. اگر فشارخون واقعا پایین باشد، مشکل با خوردن شیرینی حل نمی شود و احتیاج به مداخلات پزشکی متفاوتی خواهد بود. اگر مشکل مربوط به افت قند خون باشد فرد باید با مراجعه به متخصص تغذیه و اصلاح الگوی غذایی مشکل اش را حل نماید.

نشانه های کاهش قند خون و کاهش فشارخون با هم متفاوت اند؟

ضعف، بی حالی و گیجی هم در کاهش فشارخون و هم در کاهش قند خون دیده می شود اما کاهش قندخون علایم دیگری مانند لرزش زانو، تب سرد و سیاهی رفتن چشم را هم دارد.

اگر فردی که فشارش پایین است به اشتباه سعی کند ناراحتی خود را با خوردن قند درمان کند مسئله ای پیش می آید؟

اگر فشارخون واقعا پایین باشد و به شکل مرضی هم پایین باشد و فرد به شکل مزمن با یک فشارخون مثلا 60/90 خو نگرفته باشد، به این معنی است که گردش خون در اندام ها دچار اشکال شده است. یعنی به قلب کمتر خون می رسد پس فرد علایم مسائل قلبی هم پیدا می نماید. به ارگان های حیاتی کمتر خون می رسد و ممکن است شخص دچار ناراحتی های کلیوی شود. اگر چنین فردی مشکلش را با خوردن شیرینی حل نماید، کاری جز افزایش کالری نکرده است و تنها وزنش را بالا می برد و حتی ممکن است این کار سبب افزایش فشارخونش شود.

آیا عادات غذایی ای داریم که مشکل فشارخون پایین را تشدید کند یا سبب تکرار آن شود؟

به طور معمول خیر. مگر آنکه فرد دچار سوءتغذیه حاد یا شدید باشد. اگر فرد واکنش های آلرژیک و ناسازگاری شدید به غذا داشته باشد، ممکن است با خوردن بعضی غذاها دچار کاهش فشارخون شود ولی به طور عادی رژیم غذایی خاصی که فشار را پایین بیاورد وجود ندارد. البته فشارخون به الکترولیت های سدیم وابسته است اما اگر فردی به میزان نمک مصرف کند دچار فشارخون پایین نمی شود. در کل، اگر فشارخون پایین است باید علت آن را تعیین کرد. تغذیه درمان نیست بلکه می تواند یاری کند که درمان های دارویی بهتر جواب دهند.

اگر مشکل کاهش قندخون باشد با خوردن شیرینی رفع می شود؟

در این مورد هم علت باید تعیین شود. افت قند خون ممکن است به علت مشکل دیابت یا مصرف دارو یا خوردن غذاهای کربوهیدراتی با قندهای ساده باشد. در این افراد افت قند خون، واکنشی است و بعد از چند ساعت تکرار می شود. ابتدا باید علت را یافت و برحسب علت، درمان را شروع کرد. اگر حالات بیماری را کنار بگذاریم در خیلی از موارد افت قندخون مربوط می شود به مصرف قندهای ساده. بدترین کاری که می توان کرد این است که به محض احساس ضعف فرد، نبات، آبنبات یا شکلات بخورد. زیرا با این اقدام مشکل یاد شده یکی، دو ساعت بعد تکرار خواهد شد تا فرد غذای اصلی را بخورد. توصیه ای که به این افراد داریم این است که مصرف قندهای ساده را خیلی محدود نمایند، دریافت پروتئین اگر کم است بالا رود و وعده ها و حجم غذاها تنظیم شود.

پی نوشت ها :

*متخصص تغذیه و رژیم درمانی

منبع:www.salamat.com

منبع: راسخون
انتشار: 29 شهریور 1400 بروزرسانی: 29 شهریور 1400 گردآورنده: 3napix.ir شناسه مطلب: 1895

به "رابطه فشار خون و تغذیه" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "رابطه فشار خون و تغذیه"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید