خواص و فواید کاکائو: تاریخچه، ارزش غذایی و تأثیرات شگفت انگیز آن بر سلامت
به گزارش مجله عکسها، کاکائو، این مادهی پرطرفدار و ارزشمند، قرنهاست که در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. این دانهی قهوهای رنگ نهتنها پایهی اصلی شکلات است، بلکه سرشار از ترکیبات مغذی و مفیدی است که فواید متعددی برای سلامتی انسان دارد. اما این مادهی شگفتانگیز از کجا آمده است و چگونه به یکی از پرمصرفترین خوراکیهای جهان تبدیل شد؟ از تمدن مایاها و آزتکها گرفته تا استفادهی امروزی در صنایع غذایی، کاکائو همواره جایگاه ویژهای در رژیم غذایی جوامع مختلف داشته است. در این مقاله، نگاهی جامع به تاریخچهی کاکائو، نحوهی فرآوری آن، ارزش غذایی و مهمترین فوایدی که برای بدن دارد، خواهیم داشت.

منبع مقاله: تاریخچه کاکائو در مکزیک
تاریخچه کاکائو
تاریخچه کاکائو به هزاران سال قبل بازمی گردد. منشا این گیاه نواحی آمریکای جنوبی بوده است که قبایل سرخپوست از میوه آن استفاده می کردند. بعدها دانه این گیاه از نواحی آمریکای جنوبی به آمریکای مرکزی هم انتقال داده شد.
حدود 2000 سال قبل، بومیان آمریکای مرکزی از جمله قبایل تمدن مایا در دانه های این گیاه تغییراتی ایجاد کردند. از جمله این که پس از خشک کردن، آن ها را برشته نموده و درون غذاهای مختلف می ریختند. استفاده از کاکائو در غذاها در میان قبایل تمدن مایا نوعی مراسم آیینی به شمار می رفت و از قداست برخوردار بود.
قرن ها بعد اسپانیایی ها این گیاه را با خود به اسپانیا بردند و از آن در ساخت نوشابه و شکلات استفاده کردند. پس از آن با توسعه استفاده از کاکائو در کشورهای مختلف اروپا، در نحوه استفاده از آن هم تغییراتی ایجاد شد. امروزه کاکائو به شکل پودر در صنایع شکلات سازی کاربردهای فراوانی پیدا نموده است و مردمان در تمامی نواحی دنیا از آن استفاده می نمایند.
ارزش غذایی کاکائو
کاکائو از ارزش غذایی بالایی برخوردار است که با مصرف آن در خوراکی های مختلف می توان به مواد و ترکیبات ارزشمند آن دست پیدا کرد. در زیر ترکیبات تشکیل دهنده کاکائو لیست شده است:
- چربی ها و کلسترول
- کربوهیدرات و قندها
- فیبر
- پروتئین
- ویتامین ها شامل (B1، B2، B3، B6، B9، B12، C، E، K، A، D)
- املاح و مواد معدنی شامل کلسیم، سدیم، پتاسیم، روی، سلنیوم، فسفر، آهن، مس و منیزیم
- آب و رطوبت
نحوه فراوری پودر کاکائو
برای فراوری پودر کاکائو باید میوه های درخت کاکائو به رشد کامل رسیده و از شاخه های درخت آویزان گردد. میوه هایی که رسیده باشد پوسته کاملا محکم و سفتی دارند. پس از چیدن میوه ها، کشاورزان آن ها را از وسط به دو قسمت تقسیم می نمایند. درون میوه ها دانه هایی سفید و چسبنده وجود دارد که باید آن ها را از میوه ها خارج نمایند.
این دانه های سفید به دانه های بادام شباهت زیادی دارند. پس از خارج کردن دانه های سفید، آن ها را درون جعبه هایی از جنس چوب می ریزند تا در هوای گرم نواحی گرمسیری، کاملا تخمیر گردد. تخمیر دانه ها باعث تغییر رنگ و بوی آن ها می گردد. به طوری که به تدریج رنگ آن ها به قهوه ای تبدیل شده و بوی آن ها هم همچون کاکائو می گردد.
پس از این مرحله کشاورزان اقدام به برشته کردن دانه ها می نمایند. وقتی دانه ها با حرارت برشته شد، نوبت به آسیاب کردن آن ها می رسد. کشاورزان بومی نواحی آمریکای مرکزی و جنوبی در آسیاب کردن آن ها به شیوه ای سنتی عمل می نمایند. به این صورت که دانه های برشته شده را درون ظروفی می ریزند و با ابزاری شبیه هاون روی میوه ها می کوبند تا آسیاب گردد.
این ظروف و ابزارهای شبیه هاون از سنگ های آتشفشانی ساخته می گردد. پس از آسیاب کردن، پودر کاکائو به دست می آید که می توان آن را در غذاها و نوشیدنی های مختلف ریخت تا طعم دلپذیری به آن ها بدهد. پودر کاکائو پس از آن که با حجم زیادی در نواحی گرمسیری فراوری می گردد، برای استفاده از آن در سایر منطقه ها دنیا، صادر می گردد. از این محصول در کشورهای مختلف دنیا برای فراوری شکلات، شیرینی ها، نوشیدنی ها و سایر خوراکی ها استفاده می گردد.
فواید کاکائو
پودر کاکائو خواص مفید متعددی دارد که با مصرف آن در انواع غذاها و نوشیدنی هایی همچون شیر کاکائو می توان به آن دست پیدا کرد. غلظت، طعم و کیفیت کاکائو تاثیر بسیار زیادی در خوشمزگی یک شیر کاکائو دارد، به طوری که هر چه کاکائوی آن غلیظ تر باشد آن شیر کاکائو خوشمزه ترو تازه تر است.
شیرکاکائو esl رامک علاوه بر اینکه با روش فراپاستوریزه فراوری می گردد با توجه به غلظت بالای کاکائوی آن طعم بسیار خوشمزه ای دارد، پیشنهاد می کنیم طعم آن را امتحان کنید. در ادامه مختصرا به آنالیز مهم ترین خواص و فواید پودر کاکائو پرداخته ایم.
سرشار از آنتی آکسیدان و فلاونوئیدها
کاکائو ماده ای ست که از دو ترکیب بسیار ضروری به نام آنتی اکسیدان ها و فلاونوئیدها برخوردار است. فلاونوئیدها کارکرد حفاظت از سیستم قلبی عروقی بدن را برعهده دارند و با این کارکرد از بروز خطرات و بیماری های قلبی، عروقی، سرطان و آسم جلوگیری نموده و آن را کاهش می دهند. بعلاوه آنتی اکسیدان های موجود در پودر کاکائو خواص ضد التهابی دارد و به برطرف التهابات در اندام های بدن یاری می نماید. علاوه بر این، آنتی اکسیدان موجود در کاکائو به کاهش و برطرف آثار پیری یاری نموده و نشاط و شادابی جوانی را برای فرد به ارمغان می آورد.
یاری به سلامتی مغز
در کاکائو ترکیباتی به نام فلاوانول هایی موجود است که باعث فراوری اکسید نیتریک می گردد. کارکرد این ماده شیمیایی، یاری به باز شدن رگ های خونی ست که گردش خون هم شدت پیدا می نماید. علاوه بر این ترکیبات فلاوانول در فراوری سلول های عصبی تازه موثر است و از این طریق از افت قدرت مغز جلوگیری شده و قدرت آن را افزایش می دهد.
کاهش افسردگی
افزودن کاکائوی ارگانیک به وعده های غذایی و مصرف آن در بدن به ترشح هورمون های نشاط بخش یاری یاری و روحیه فرد را بالا می برد. در پودر کاکائو مقادیری از ترکیب فنیل اتیل آمین موجود است که کارکرد ضد افسردگی دارد.
حتما دقت نموده اید با خوردن یک عدد شکلات کاکائویی در طول روز، احساس شادی و نشاط زیادی می کنید. البته باید دقت کنید که برای استفاده از خاصیت ضد افسردگی، حتما از کاکائوی ارگانیک بهره ببرید. زیرا مصرف کاکائوی غیر ارگانیک می تواند مضراتی بیش از فواید آن داشته باشد.
حاوی عنصر منیزیم
عنصر منیزیم یکی از عناصر ضروری برای بدن است. زیرا کمبود این عنصر، باعث بروز مشکلاتی همچون نامنظم شدن ضربان قلب، افزایش کلسترول خون، گرفته شدن عضلات، ضعف و خستگی آن ها گردد. در صورتی که منیزیم کافی به بدن برسد، پس از انجام تمرین های ورزشی، درد عضلات ناشی از آن کاهش خواهد یافت.
در این صورت برای دریافت عنصر منیزیم مصرف پودر کاکائو می تواند بسیار مفید باشد. علاوه بر خواص گفته شده، منیزیمی که در کاکائو موجود است، به کاهش دردهای میگرنی و تسکین آن یاری می نماید. در این صورت اگر می خواهید از سردردهای میگرنی رها شوید، مصرف پودر کاکائو را از قلم نیاندازید.
درمان کبد چرب
کاکائو حاوی مقادیر زیادی فیبر است که مصرف آن در افراد مبتلا به کبد چرب می تواند به درمان این بیماری یاری کند. حتی در افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، مصرف کاکائو می تواند در پیشگیری از آن تاثیرگذار باشد.
کنترل و کاهش وزن
بعضی از مطالعات نشان داده است که مصرف پودر کاکائو تا حدی می تواند به کنترل و کاهش وزن یاری کند. زیرا با مصرف این ماده، اشتهای فرد کاهش یافته و احساس سیری را در فرد بوجود می آورد. علاوه بر این، با مصرف این ماده التهابات کاهش یافته و اکسیداسیون چربی افزایش می یابد. بعلاوه مصرف انرژی در اندام های بدن تنظیم می گردد. پس اگر قصد دارید، وزن خود را کاهش دهید و به وزن ایده آل برسید، از مصرف پودر کاکائو غافل نشوید.
استحکام استخوان ها
همان طور که اشاره کردیم، در پودر کاکائو مقادیری منیزیم وجود دارد. منیزیم در بدن می تواند باعث جذب کلسیم گردد. در این صورت با جذب کلسیم، استخوان ها محکم شده و از پوکی آن ها جلوگیری می گردد. بعلاوه عنصر کلسیم در برطرف بیماری های قلبی - عروقی موثر بوده و حتی از ایجاد سنگ کلیه هم پیشگیری می نماید.
پس برای استحکام استخوان ها و جلوگیری از پوکی آن ها، مقادیری کاکائو را به وعده های غذایی خود اضافه کنید.
تاثیر مثبت روی سیستم ایمنی
پودر کاکائو از جمله مواد غذایی مفیدی ست که یکی از آثار آن تاثیر مثبت روی سیستم ایمنی بدن است. علت این مساله هم وجود ترکیبات فلاونوئیدی است که در پودر کاکائو به اندازه زیادی وجود دارد. این ترکیبات با جذب در بدن روی سیستم ایمنی تاثیر گذاشته و آن را تقویت می نمایند.
علاوه بر این، پودر کاکائو می تواند روی التهابات بدن هم تاثیر گذاشته و آن ها را کاهش دهد. در این حالت سیستم ایمنی بدن بهبود می یابد. پس اگر بدن تان سیستم ایمنی ضعیفی در برابر بیماری ها دارد، مصرف مقداری کاکائو در وعده های غذایی توصیه می گردد.
پیشگیری از بروز دیابت نوع 2
مصرف پودر کاکائو به فرد یاری می نماید که در برابر بیماری دیابت نوع 2 مقاومت نموده و از آن پیشگیری کند. به این علت که کاکائو انسولین موجود در بدن را کنترل و تنظیم نموده و به بدن در فراوری این هورمون یاری می نماید. بعلاوه توانایی پاسخ بدن به این هورمون را افزایش می دهد. زیرا دیابت نوع 2 به علت کاهش فراوری انسولین و پاسخ ندادن بدن به این هورمون ایجاد می گردد.
موثر بر کارکرد دستگاه گوارش
وقتی پودر کاکائو را میل می کنید، دستگاه گوارش شما هم از آثار مفید آن بهره مند خواهد شد. در زیر به بعضی از این آثار اشاره شده است:
- علائم سندروم روده تحریک پذیر (IBS) را کاهش داده و تسکین می دهد.
- آثار یبوست را کاهش می دهد و علائم اسهال را برطرف می نماید.
- در فرایند هضم و جذب مواد غذایی موثر است و به آن یاری می نماید.
- فیبر موجود در کاکائو، باعث تمیز کردن و حفظ سلامت روده بزرگ می گردد که در این حالت سیستم هضم غذا هم عملکرد درستی خواهد داشت.
نتیجهگیری
کاکائو نهتنها یک مادهی غذایی خوشطعم است، بلکه مجموعهای از فواید ارزشمند برای بدن دارد. از بهبود عملکرد مغز و تقویت سیستم ایمنی گرفته تا کاهش خطر بیماریهای قلبی، کنترل وزن و تأثیر مثبت بر سلامت دستگاه گوارش، این مادهی مغذی جایگاه خاصی در رژیم غذایی سالم دارد. با شناخت بهتر خواص کاکائو و استفادهی متعادل از آن، میتوان از مزایای بینظیر این دانهی باستانی بهرهمند شد و در عین حال از طعم لذیذ آن لذت برد.