رخ نمایی دستکند سامن به روی گردشگران - مجله عکسها

به گزارش خبرنگاران آنلاین به نقل از ایرنا، طبق گفته کارشناسان هنوز قسمت محدود و در حد یک پانزدهم دستکند سامن کاوش شده، اما مجموعه ای بکر و دست نخورده برای دنیاگردان است که می تواند اقتصاد این منطقه را با حضور دنیاگردان داخلی و خارجی متحول کند.

گرچه وعده های مسئولان میراث فرهنگی که قول داده بودند مرحله نخست طرح دنیاگردی شهر زیرزمینی سامن برای بازدیدها مهیا گردد، به درازا کشید و هنوز وعده آنان روی زمین مانده، اما با تمام کش و قوس های ایجادشده در راستا این طرح بزرگ دنیاگردی، گویی سال جاری انتها انتظار دنیاگردان برای ورود به این مجموعه تاریخی است.

این در حالی است که باوجود قرار دریافت شهر زیرزمینی سامن در اولویت های بالای میراث فرهنگی، اما نبود اعتبار همیشه بزرگ ترین چالش این دستکند بوده و مسئولان مربوطه برای اخذ اعتبارات همیشه در راستا پایتخت دررفت و آمد هستند تا شاید بتوانند بقیه طرح دنیاگردی این مجموعه را که کمتر از 20 درصد است، با جذب اعتبار تکمیل نمایند.

• مجله جاذبه های دنیاگردی ایران

طبق گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی همدان تا به امروز بیش از یک و نیم میلیارد تومان برای تملک ساختمان ورودی شهر زیرزمینی به منظور ساماندهی ورودی دستکند، ساخت و بازسازی این ساختمان، بازسازی مجموعه و ادامه کاوش آن هزینه شده و یکی از اولویت های سازمان برای جذب اعتبار است.

گرچه علی مالمیر معتقد است برای افتتاح مرحله نخست طرح دنیاگردی شهر زیرزمینی سامن باید به صورت مشارکتی، جامعه محلی این شهر به ویژه شهرداری و شورای اسلامی شهر سامن به طور جد وارد عمل شوند و برای آزادسازی عرصه این مجموعه کوشش نمایند و امکان کاوش برای مراحل بعدی مهیا گردد.

شهر زیرزمینی سامن؛ شکوفایی اقتصاد جامعه محلی

با این اوصاف مدیر پایگاه دستکند سامن خبر از بازگشایی مجموعه در سال 99 داده و آن را یکی از اولویت های اداره کل میراث فرهنگی استان همدان عنوان نموده است.

علی خاکسار دراین باره اظهار کرد: مجموعه آثار معماری دستکند زیرزمینی سامن در شهر کوچکی به نام سامن در جنوب شهرستان ملایر قرار گرفته است و یکی از آثار مهم تاریخی استان است.

وی اضافه نمود: این اثر در بستری از سنگ گرانیت به صورت دستکند ایجاد شده و همه مجموعه در زیر معابر، منازل و ساختمان های اداری واقع شده که بین سه تا پنج هکتار وسعت دارد.

معاون دنیاگردی میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی همدان اعلام کرد: کاوش های باستان شناسی از سال 1386 آغاز شد و تا به امروز 6 فصل برنامه پژوهشی شامل شناسایی، پاک سازی، کاوش و پیگردی در کارگاه هایی در نقاط مختلف شهر و با فواصل متغیر از هم اجرا شده که دستاوردهای بسیار ارزشمندی همچون شناسایی بیش از 80 فضای کوچک و بزرگ که با راهروهای متعددی به هم ارتباط دارند، به همراه داشته است.

خاکسار ادامه داد: یکی از ویژگی های این مجموعه وجود تدفین ها و بقایای انسانی متعدد در کف فضاها است که با مطالعات انسان شناسی اجرا شده، ویژگی های جنسیتی، سنین مرگ و تا حدودی مشخصه های نژادی و علل مرگ شناسایی شده است.

مدیر پایگاه دستکند سامن دومین ویژگی این شهر زیرزمینی را قرار دریافت این مجموعه در بستری از سنگ گرانیت بیان کرد و گفت: ایجاد مجموعه ای به این گستردگی در دوره های تاریخی، احتیاجمند فناوری و ابزارهای بسیار پیشرفته ای بوده که سازندگان این مجموعه از آن بهره مند بوده اند.

خاکسار ادامه داد: این شهر زیرزمینی ارزش های هنری، معماری و فناورانه منحصربه فردی دارد که در صورت بازگشایی آن به روی علاقه مندان و دنیاگردان، می تواند موردتوجه قرارگرفته و در راستای شعار سال منجر به جهش فراوری و شکوفایی اقتصاد جامعه محلی، مهاجرت معکوس، سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال گردد.

او یادآور شد: به همین منظور طرح ساماندهی، حفظ و احیای مجموعه دستکند سامن تهیه شده و با اولویت های مشخص شده بخش هایی نیز اجراشده است.

بقایای جمجمه های کشف شده در دستکند سامن

معاون دنیاگردی میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی همدان اعلام کرد: این طرح شامل بازسازی، ساماندهی و تثبیت ساختار سنگی مجموعه، بازسازی، حفاظت و تثبیت اسکلت ها و بقایای استخوانی انسانی، بازسازی و احیای ورودی اصلی مجموعه، طراحی و ساخت ویترین های مناسب برای نمایش تدفین های و اشیای مکشوفه، طراحی و اجرای نورپردازی مجموعه است.

خاکسار گفت: بازگشایی مجموعه در سال 99 از اولویت های اداره کل میراث فرهنگی استان است و به تازگی نیز مرحله جدید بازسازی و ساماندهی مجموعه به منظور آماده سازی برای بهره برداری آغازشده است.

وی اعلام نمود: این اقدامات با بهره گیری از اعتبارات ابلاغی دفتر امور پایگاه های وزارت میراث فرهنگی با حدود 200 میلیون تومان آغازشده است.

مدیر پایگاه دستکند سامن ادامه داد: برنامه بازسازیی فعلی شامل پاک سازی و تخلیه آوار و خاک های مازاد فضاهای داخلی، ساماندهی ورودی اصلی مجموعه، بازسازی و اجرای سقف تخریب شده براثر بارندگی های اوایل سال جاری، احیای راه دسترسی خروجی مجموعه و کف سازی و بهسازی راستاها برای بازدیدنمایندگان است.

تکمیل طرح دنیاگردی دستکند سامن احتیاجمند 300 میلیون تومان اعتبار

حدود 13 سال است که از کشف دستکند سامن آن هم به صورت اتفاقی در سال 1384 و در جریان حفاری های فیبر نوری شرکت مخابرات می گذرد و باوجود 6 فصل کاوش در این مجموعه، ظرفیتی نهفته و ناشناخته هنوز در درون این شهر زیرزمینی پنهان است و ادامه کاوش ها و دنیاگرد پذیر شدن آن تحولی بزرگ در رونق مالی، اشتغال و صنعت دنیاگردی استان ایجاد خواهد نمود.

درحالی که فرماندار ویژه ملایر تکمیل شهر زیرزمینی سامن را یکی از ضرورت های سند راهبردی توسعه این شهرستان و یکی از طرح های اقتصاد مقاومتی در سال جهش فراوری قرار داده و بر این باور است که با اجرا و تکمیل چنین طرح های ارزشمندی، ملایر می تواند از معبر دنیاگردی به مقصد دنیاگردی تبدیل گردد.

بااین وجود تمام هم وغم مسئولان میراث فرهنگی استان همدان و ملایر و مدیران محلی شهر سامن دنیاگرد پذیر شدن این مجموعه و جلوگیری از تخریب و آسیب های احتمالی به آن است تا بتوان این اثر مهم تاریخی را که در 27 فروردین سال 1387 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، حفظ کرد و این بستر ناب دنیاگردی روی خوش خود را به دنیاگردان در نقاط مهم دنیا نشان دهد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی ملایر نیز به ایرنا گفت: مجموعه دستکند سامن جزء طرح های سند راهبردی توسعه شهرستان و از اولویت های میراث فرهنگی برای افتتاح است.

ابراهیم جلیلی اعلام کرد: نه از ردیف ملی و نه استانی اعتباری به این مجموعه اختصاص داده نشده، سال 99 اعتباری حدود 150 میلیون تومان از ردیف اعتبار ملی به صورت اوراق 1401 به شهر زیرزمینی سامن اختصاص داده شد که اقدامات لازم همچون ترمیم فضای داخلی با همین مبلغ آغاز شده است.

وی اظهار کرد: تکمیل و بهره برداری از مرحله نخست طرح دنیاگردی دستکند سامن حداقل 300 میلیون تومان اعتبار احتیاج دارد و باید از اعتبارات سال جاری شهرستان به آن اختصاص داده گردد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی ملایر گفت: در حال حاضر طرح دستکند سامن فعال است و در حال پیگیری برای اخذ اعتبارات ملی و استانی برای تکمیل طرح دنیاگردی این مجموعه هستیم.

جلیلی ادامه داد: براثر بارندگی های سال جاری بخشی از سقف شهر زیرزمینی سامن ریخت که در حال بازسازی فضای داخلی، قسمت پوششی سقف و پاک سازی قنات مرتبط با این مجموعه و جابه جایی تیرهای برق هستیم.

وی تأکید کرد: تکمیل ورودی و خروجی مرحله نخست طرح دنیاگردی دستکند سامن و ساختمان پایگاه به عنوان یک اولویت مهم، اعتبار می خواهد و در صورت تأمین اعتبار سال جاری این مجموعه دنیاگرد پذیر می گردد.