یارانه های سال آینده باید حذف شوند؟ - مجله عکسها

با شیوع ویروس کرونا و فشار اقتصادی که این بیماری روی اقتصاد و به خصوص اقشار ضعیف ایجاد نموده، دولت در یک سال اخیر پرداخت یارانه معیشتی کرونا را در دو مرحله در دستور کار قرار گرفته است.

موضوع پرداخت یارانه نقدی در سال آینده نیز یکی از موضوعاتی است که مجلس و دولت روی آن اتفاق نظر ندارند، در واقع دولت می گوید بودجه پرداخت یارانه را ندارد ولی مجلس اصرار دارد که مبلغ یارانه ها را بیشتر کند.

مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری وابسته به سازمان برنامه و بودجه در گزارشی اعلام نموده است: پرداخت یارانه نقدی به مردم از محل درآمدهای صادرات فرآورده های نفتی در سال های اخیر باعث تشدید کسری بودجه دولت در نتیجه فشار تحریم ها بر صادرات نفت و فرآورده های نفتی شده که نتیجه آن بالا رفتن نرخ تورم به ویژه در سال جاری بوده است.

مشکل پرداخت یارانه ها چیست؟

مسئله پرداخت یارانه یکی از موضوعات پربحث اقتصاد ایران طی سال های اخیر بوده است. فرشاد فاطمی، اقتصاددان نیز معتقد است که هدفمندسازی یارانه ها در سال 89 ناتمام ماند. طبق نظر او پس از آغاز پرداخت یارانه نقدی باید یارانه تمام کالاها حذف می شد و یارانه نقدی هدفمند پرداخت می شد، اما هیچ کدام انجام نشد. یعنی هم یارانه کالاها برگشت و حجم زیادی در بودجه برای یارانه کالا در نظر گرفته شد.

به گفته او شرایط ایران در حال حاضر مثل سال 89 و حتی بدتر است چرا که هم یارانه نقدی و هم یارانه کالا پرداخت می گردد. اگر چه یارانه 45 هزار تومانی دیگر رقمی نیست اما همچنان بار اقتصادی آن وجود دارد و سیاست گذار نیز آزادی عمل ندارد. از سوی دیگر به واسطه تحریم ها، محدودیت منابع صادرات نفت ایجاد شده و هزینه های شیوع ویروس کرونا فشار اقتصادی روی خانوارها با درآمد ناپایدار افزایش یافته است.

یارانه ها باید چه تغییری نمایند؟

فرشاد فاطمی با اشاره به این که سال آینده از لحاظ سیاست گذاری اقتصادی سالی بسیار سخت است می گوید: تجربه نشان داده تصمیم های سخت را در شرایط سخت و نایابی منابع راحت تر می توان گرفت. امیدواریم که دولت جدید با سیاست گذاری معین بتواند برای چهار سال آینده با برنامه ریزی برای یارانه ها معین تکلیف کند.

چند سالی می گردد که موضوع حذف سه دهک از یارانه بگیران در بودجه می آید اما اجرایی نمی گردد، در این خصوص فاطمی معتقد است اجرای طرح حذف یارانه بگران در گفتن ساده اما در اجرای آن بسیار سخت است.

مشمولان یارانه دولت چگونه باید شناسایی شوند؟

این اقتصاددان عنوان می نماید که طبق تجربه سیاست های توزیع یارانه ای در سراسر جهان، در یک فرایندی که برایشان هزینه دارد افرادی که مستحق بعضی از یاری های دولت هستند ثبت نمایند و نظام تامین اجتماعی آنها را شناسایی می نمایند.

پیشنهاد فرشاد فاطمی در مورد پرداخت یارانه ها این است که به جای سیاست حذف چند دهک که اجرایی نیز نمی گردد، باید سیاستی اتخاذ گردد که معین باشد چه افرادی با چه معیناتی مشمول دریافت یاری های دولتی هستند، این یاری ها با چه فرایندی سخت گیرانه ای پرداخت می گردد و چگونه تداوم مشمول بودن افراد معین می گردد.